بررسی آزمایشگاهی تنش برشی آستانه شروع فرسایش رسوبات چسبنده ته نشین شده با زمان های مختلف تحکیم

رسوبات چسبندهپس از ته نشینی در مخازن سد ها، حوضچه های رسوبگیر و کانال ها، به مرور تحکیم یافته و برای تخلیه هیدرولیکی آنها لازم است سرعت و تنش برشی آستانه فرسایش این نوع رسوبات معلوم باشد. در این تحقیق با استفاده از فلوم دوار آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه شهرکرد، این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. رسوبات ریزدانه مورد استفاده در آزمایش ها از بستر مخزن سد خاکی پیر بلوط واقع در یکی از سرشاخه­های حوضه کارون شمالی در استان چهارمحال و بختیاری جمع آوری و آزمایش های فیزیکی- شیمیایی بر روی آنها انجام گرفت. پنج آزمایش تعیین آستانه فرسایش بر روی رسوبات با مدت زمان تحکیم پنج هفته، سه هفته، دو هفته، یک هفته و سه روز انجام و سرعت و تنش برشی آستانه فرسایش رسوبات در این آزمایش ها توسط دستگاه سرعت سنج adv اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش برشی آستانه فرسایش این نوع رسوبات با مدت زمان تحکیم آنها رابطه لگاریتمی دارد، این مقدار برای رسوبات سطحی از 12/0 نیوتن بر متر مربع برای تحکیم سه روزه تا 14/0 نیوتن بر متر مربع برای رسوبات با تحکیم پنج هفته­ای تغییر می­کند، برای رسوبات زیرسطحی این مقدار  44/0 نیوتن بر متر مربع برای تحکیم سه روزه تا 69/0 نیوتن بر متر مربع برای رسوبات با تحکیم پنج هفته­ای به دست آمد. همچنین روابطی برای تعیین سرعت جریان در آستانه فرسایش بر حسب جرم مخصوص و نسبت پوکی رسوبات تعیین شد.